ORGANİZE SANAYİLER
DERİ ORGANİZE SANAYİ Haberleşme Adresi: Demirciler Mah. Yeni Tabakhaneler No: 2 Gerede Bilgi Gerede Deri Sanayi 900 yılık geçmişe sahiptir. 1402 Ankara savaşı ve Evliya Çelebi seyahatnamesinde Gerede Deri Sanayi ile ilgili bilgiler arşivlerde bulunmaktadır. Deri sanayimiz şu andaki mevcut yere 1937 yılında taşınmış olup yapılmakta olan Gerede Deri Organize Sanayi Bölgesi’nin bitimine kadar mevcut yerinde üretime devam edecektir. ÜRETİM KONUSU: Gerede Deri Sanayi bugün için mevcut yerinde 120 adet halihazırda kurulu deri fabrikası ile deri üretimi yapmakta olup söz konusu saha Gerede Belediyesi imar planında deri sanayi bölgesi olarak ayrılmıştır. Gerede’de tamamı büyükbaş (inek, manda, dana vb) diye nitelendirdiğimiz ham deri türlerini tabaklamakta ve bunun karşılığı olan ayakkabı, kemer, bot, çanta ve saraciye ürünlerinin diğerlerini kapsayan tüketim öncesi üretime dayalı derileri üretmektedir. KAPASİTE VE KULLANIM: Bölgemizdeki fabrikaların kurulu kapasitesi günlük 240 ton olup şu anda bu kapasitenin % 25-30 oranında bir kapasite ile çalışılmaktadır. Buna sebep olarak da Esnafımızın kredi almayıp kendi öz sermayeleri ile çalışmaları, 1997 yılının 2.altı ayında meydana gelen ve tüm sektörü etkileyen kriz, 17 Ağustos 1999 ve 12 Kasım 1999 tarihinde meydana gelen ve bölgemizi olumsuz etkileyen deprem felaketi olarak sayabiliriz. DIŞ TİCARET DURUMU: Gerede Deri Sanayimiz Türkiye’deki ayakkabı ve saraciye sanayinin gelişmiş olduğu yörelere (İstanbul, İzmir, Konya, G.Antep, Isparta, Denizli, Ankara, Kula gibi) mamul deri satışı yapmakta olup bu firmalardan gerek Avrupa ülkelerine gerekse Birleşik Devletler Topluluğuna ve Arap Ülkelerine ihracatları mevcut olup üretilen derilerin büyük bir miktarı ihracata kalanı yurtiçi tüketime yöneliktir. İSTİHDAM, DİĞER SEKTÖRLE VE YAN SANAYİ İLE İLİŞKİSİ: Gerede Deri Sanayi bugün için 2.500 kişiyi istihdam etmekte olup bu rakam yan sanayi ile 3.000 kişiye çıkmaktadır ortalama 14.000 kişiye yönelik ekmek kapısıdır. 40.000 nüfuslu Gerede’mizde bu rakam oranı Gerede ekonomisine katkıyı açıkça göstermektedir. Yukarıda bahsettiğimiz illerde ve ilçelerdeki binlerce kişi ayakkabı ve saraciye yan sanayi Gerede’de üretilen derilerin tüketimine hazır olması safhasında istihdam açısından Gerede deri sanayisine bağlı olma durumundadır. Şöyleki : Sadece Gerede’de 100 adet kemer üretimine yönelik Atölye faaliyette olup çalışan sayısı 300 dür bunun diğer il ve ilçelerdeki ayakkabı ve saraciye imalatçılarını düşünürsek Gerede Deri Sanayiinin önemi belli olur. Krizin bütün deri sektörü etkilediği gibi Bölgemizdeki dericilik olumsuz etkilenmiştir. Buna rağmen dericiler az kapasite ile de olsa çalışmaktadırlar. Sektörün kar oranı çok düşük olmasına rağmen insanların çoğu üretim dışı gelirlere soğuk baktığı için üretmek yolu ile geçinmeye çalışmaktadır. Buna rağmen tabakhanelerde çalışan işçi sayısında gözle görülür bir azalma vardır. Deri Organize Sanayi arıtma tesisleri sözleşmesi yapıldı. Deri Organize Sanayi arıtma tesisleri yapımı için, Deri Organize Sanayi Bölgesi Müşebbis Teşekkül Başkanlığı ile açılan ihaleyi kazanan MİTAŞ A.Ş. - MASS Arıtma Sistemleri ortak girişimi arasında 1.137.972.277.656 TL. olarak belirlenen ihale bedeli ile, 09.01.2001 tarihinde sözleşme yapıldı. Arıtma tesisi montajı 24 ayda bitmiş olacak, 24 ay sonunda deneme işletmesine geçilecektir. Geleceğe yönelik DEVLET YATIRIMI - TEKNOLOJİK GELİŞME: Gerede Deri Sanayi 1994 yılında Sanayi ve Ticaret Bakanlığına bağlı KOSGEB ile S.S.Teknik Deri Küçük Sanat Kooperatifi’nin yapmış olduğu ortak proje ile Gerede Dericilik Ortak Kullanım Atölyesi (ORTKA) kurulmuş olup İtalyan RIZZI firmasından 1 adet sıkma 1 adet yarma 1 adet traşlama makinesi alarak sanayicilerimizin hizmetine sunmuştur. Bundan sonra 1995-1996 ve 1997 yıllarında bu makinelerin karı ile S.S.Teknik Deri Küçük Sanat Kooperatifimizin kendi malı olan 3 adet RIZZI traş makinesi daha almış olup bunları da esnafımızın hizmetine sunmuştur. Dericilikte ileri ülkelerde kullanılmakta olan sistem Türkiye de ilk defa Gerede Deri Sanayiinde denenmiş ve başarılı olmuştur. Bu Yönetim Kuruluna sonra ki çalışmalarında bir ışık Geredeli dericiler içinde bir teşvik oluşturmuştur. ORTKA kurulmadan önce kromlu safhasına gelen deriler küçük traş makinelerinde traşlanarak derilerin belirli bir kısmını çöpe atılmakta hem ekonomiye hem de çevreye zarar verilmek teydi. Atölyede işlem gören derilerden çıkan yarmalar ve deri talaşları ayakkabı ve saraciye sektöründe kullanılmakta (taban astarı, kemer, salpa, vb) çöpe atılan deri artıkları ekonomiye kazandırılmakta hem devlete hem de üreticiye gelir sağlanmaktadır. Bu makineler sayesinde esnafımız düşük fiyata teknolojinin getirdiği hizmetlerden faydalanmakta hem de ürettiği derilerde meydana gelen gözle görülür olumlu değişiklikler sayesinde malını değerince satabilmektedir. Yine kendi aralarında birleşen birkaç esnafımız derilerin sıkma-yarma-traşlama safhasından sonraki bölüm olan üst işlentiyi yine teknolojinin getirdiği yenilikleri takip ederek açkı-sıkma-vakum bölümlerini kurmuşlar deri imalatında diğer birçok bölgelerin elde edemedikleri verimi ve kaliteyi yakalamışlardır. Bu çeşit kuruluşlar gün geçtikçe çoğalmakta yenilikler devam etmektedir. Sorunlar ve çözüm önerileri - tedbirler Deri Organize Sanayii bölgesi Gerede-Ankara yoluna 2 km ve Gerede ilçe merkezine 4 km mesafede olup, 120 hektardır. 132 sanayi parseli ve 30 hektar büyüklüğünde arıtma tesisi alanı ayrılmıştır. Yine işlemleri hızlandırmak için Sanayi ve Ticaret Bakanlığının da görüşü ve onayı alınarak ve de parası dericiler tarafından karşılanmak üzere alt yapı ve etüt projeleri 16.10.1997 yılında ihale edilmiş olup jeolejik etüt raporu, nazım ve mevzi imar planlarının hazırlanması, zeminde arazi ve arsa düzenleme uygulaması ve parselasyon planları tamamlanmış fakat bütün bu işlemlerin Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tetkiki ve onayı gibi işlemler zaman aldığından ve mevcut konumumuzda çalışır iken çevreyi kirlettiğimiz bilincinde olduğumuzdan ve de taşınma süreci zaman alabileceğinden dolayı deri organize sanayi bölgesindeki arıtma tesisinin bir an önce yapılması ve organize sanayi bölgesi faaliyete geçinceye kadar mevcut bölgedeki tabakhanelerin atık sularının burada yapılacak arıtmada arıtılması için çalışmalar hızlandırılmış ve öncelikle mevcut tabakhaneler ile organize sanayi bölgesindeki arıtma tesisi arasındaki iletim hattının projeleri yapılmaktadır. İletim hattının parası dericilerle karşılanmak üzere dericilerden tekrar para toplamaya başlamıştır. Bununla beraber Sanayi ve Ticaret bakanlığından onay alınarak arıtma tesisi 12.000 m3 /gün olarak projelendirilmiş ve nihai kapasiteye ulaşınca kadar ve mevcut konumundaki tabakhanelerin üretim kapasiteleri de göz önünde bulundurularak her biri 4.000 m3/gün kapasiteli ve 3 kademeli olarak projelendirilmiş ve parası dericilerce karşılanmıştır. Arıtma projesinin: tık su arıtma tesisi fizibilite raporu hazırlanmış Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca onaylanmıştır. Atık su arıtma tesisi teknik yaklaşım ve ihale projesi raporu hazırlanmış Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca onaylanmıştır. Metraj – keşif, ihale dosyası ve şartnamelerinin hazırlanması işi tamamlanmış olup, Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca onaylanmıştır.(2000 yılı tahmini keşif bedeli : 1.430.000.000.000 –TL bir tirilyon dört yüz otuz milyar TL’dir.) Konu şu anda Sanayi ve Ticaret Bakanlığında olup ya bakanlıkca ihale edilecek yada yetki devri ile deri organize müteşebbis başkanlığınca ihale edilecektir. Ek 1’de görüleceği üzere 21.02.2000 tarihinde sanayi ve ticaret bakanlığından ihale için yetki ve ödenek istenmiştir. Bakanlık cevabına müteakip öncelikle arıtma ihalesi hemen yapılarak arıtma tesisi yapımına başlanacaktır. Böylece uzun yıllar alabilecek organizeye geçiş sürecinde mevcut konumumuzda çevreyi ve doğayı kirletmeden üretim yapma imkanına ve mutluluğuna sahip olacağız. Mevcut konumumuzda Gerede Kaymakamlığı ve Belediye Başkanlığının emirleri doğrultusunda; Tabakhanelerde 1995 yılından bu yana kömür ve katı yakıt yakımı yasaklanmış olup sıvı yakıt kullanılmaktadır. Kromlu deri atıkları belli bir noktada toplanarak İzmit,İstanbul ve Denizli’deki taban astarı fabrikalarına gönderilmektedir. Tabakhanelerden çıkan sularda kıl vb. deri atıklarının suya karışmaması için tabak- hanelerde sabit ve standart ön ızgaralar yerleştirilmiştir